مطالعه ي تطبیقی روش شناسی مقالات حسابداري در مجلات معتبر داخل و خارج از ایران
چکیده
این پژوهش، به مطالعه ي تطبیقی روش شناسی مقالات حسابداري در مجلات معتبر داخل و خارج از کشور پرداخته است. با توجه به اینکه به نظر میرسد، پژوهشهاي داخلی اغلب فاقد نوآوري بوده و از تنوع چندانی برخوردار نمی باشند و این پژوهشها زمینه ساز پیشرفت حسابداري را چه از نظر تئوري و چه از لحاظ عملی تا حد مورد انتظار فراهم نمی کنند، در پژوهش حاضر بر آن شدیم که روششناسی مقالات حسابداري معتبر داخلی و خارجی را از ابعاد مختلف بررسی نماییم و سپس به مقایسه ي چارچوب روش شناسی مقالات داخلی و خارجی بپردازیم. این پژوهش از نظر تئوري، در حیطه ي پژوهشهاي اثباتی حسابداري قرار می گیرد و از لحاظ استدلال نیز استقرایی است. همچنین از نظر هدف، توصیفی محسوب می گردد. هدف پژوهش، ارائه ي چارچوبی براي روش شناسی مقالات داخلی و خارجی می باشد. در این راستا مقاله هاي مجلات معتبر داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد. نمونه ي آماري پژوهش حاضر، شامل 263 مقاله داخلی و 157 مقاله خارجی می باشد.
نتایج پژوهش حاکی از آن است که، تنوع در بخشهاي مختلف روش شناسی مقالات خارجی نظیر روشهاي تبیینی، اکتشافی، کیفی، تجربی، طولی، غیر موردي، تاریخی، قوم نگاري، علی، تحلیل محتوا و میدانی بیشتر از مقالات داخلی است.
مقدمه
با توجه به اینکه در حوزه پژوهشهاي حسابداري، بخش عمده پژوهشهاي صورت گرفته، تلخیصی از پایان نامه هاي کارشناسی ارشد می باشد و این دسته پژوهشها نیز رونوشتی از پژوهشهاي خارجی هستند، در این پژوهش بر آن شدیم که به بررسی چارچوب روش شناسی پژوهشهاي داخلی و خارجی به صورت تطبیقی بپردازیم و ببینیم که تفاوت روش شناسی پژوهشهاي داخل و خارج از کشور در چه زمینه هایی است. طبق پژوهشهاي صورت گرفته پیشین در زمینه پژوهشهاي حسابداري، نظیر پژوهش نمازي و ناظمی (1387)، نمازي و ناظمی (1384)، باقر زاده (1379)، بخش عمده ي پژوهشهاي داخلی در زمینه محتواي اطلاعاتی صورتهاي مالی، تصمیم گیري و گزارشگري مالی، پیش بینی (قیمت، بازده، سود) و کارایی بازار می باشد. این پژوهشها اغلب از طریق کپی برداري از یک پژوهش خارجی صورت گرفته است. همین امر باعث میشود که پژوهشهاي حسابداري در داخل کشور از تنوع کمی برخوردار بوده و زمینه ساز پیشرفت رشته را چه در حوزه تئوري و چه عمل، آنچنان که باید، فراهم نسازد.
پژوهشگران رشته حسابداري، طبقه بنديهاي مختلفی از روش شناسی پژوهشهاي حسابداري ارائه نموده اند که به اختصار به شرح آنها خواهیم پرداخت. باکلی (1976) پژوهشهاي حسابداري را به دسته هاي آرشیوي، تحلیلی، میدانی، موردي و نظري تقسیم می کند. کارگان (1994) روشهاي تجربی، بازار سرمایه اي، رفتاري، تحلیلی و مدل سازي اقتصادي و تشریحی را به عنوان طبقه بندي پژوهشهاي حسابداري معرفی می نماید.
وکا و کاسانن (1996) طبقه بندي پژوهشهاي حسابداري به صورت آماري، تجربی و موردي معرفی می نمایند.
اسکرسی و منتزر (2003) پژوهشهاي حسابداري را به بخشهاي آرشیوي، تجربی، میدانی، موردي، تحلیل محتوا و قوم نگاري تقسیم می کنند.
کاشلمیر (2009) طبقه بندي پژوهشهاي حسابداري را به صورت، تجربی-آرشیوي، تجربی، تحلیلی و میدانی بیان می کند.
بویلن و راونسکرافت (2010) تحقیقات حسابداري را به بخشهاي آرشیوي، تجربی، مدلسازي، میدانی و موردي تقسیم می نمایند.
پیکارد و کوین (2010) و استفان (2011) پژوهشهاي حسابداري را به بخشهاي آرشیوي، تجربی و تحلیلی طبقه بندي می نمایند.
اولر (2010) روشهاي آرشیوي، تجربی، میدانی، مروري، میدانی، نظري و هنجاري را به عنوان روشهاي مورد استفاده در پژوهشهاي حسابداري برمی شمارد.
سالتریو (2011) پژوهشهاي حسابداري را به بخش هاي آرشیوي، تجربی، تحلیلی، موردي و میدانی تقسیم می نماید.
الالیري (2011) روش شناسی پژوهشهاي حسابداري را به 4 بخش هدف پژوهش، مبانی نظري پژوهش، استراتژي پژوهش و روش پژوهش تقسیم می نماید. هر کدام از این بخشها را نیز به زیر بخشهایی تقسیم می نماید.
